VẼ TRANH SIÊU THỰC LẤY CẢM HỨNG TỪ MỘT TÁC PHẨM - MĨ THUẬT 9 (Bài thực hành tập huấn)

  VẼ TRANH SIÊU THỰC

 LẤY CẢM HỨNG TỪ MỘT TÁC PHẨM

 MĨ THUẬT 9

Thông điệp

• Bức tranh là sự hòa trộn giữa ký ức tuổi thơ (Mario) và chiêm nghiệm về thời gian (Dalí).
• Có thể hiểu rằng: tuổi thơ trôi qua nhanh như một trò chơi, và thời gian biến dạng trong ký ức, nhưng chúng ta vẫn có thể lưu giữ nó qua nghệ thuật và tưởng tượng.
• Đây cũng là một cách người vẽ “chơi” với nghệ thuật: đưa nhân vật giải trí vào không gian siêu thực để tạo nên một thông điệp vừa hài hước, vừa sâu sắc.

1. Các chi tiết chính trong tranh

• Người: Cơ thể dài, mảnh khảnh, không cân đối, một cánh tay đưa ra với đồng hồ chảy mềm oặt trên tay → gợi nhớ đến Salvador Dalí (The Persistence of Memory).
• Ngôi nhà nhỏ: Mái ngói có đồng hồ chảy, cửa sổ nhiều màu sắc như trò chơi ghép hình trẻ thơ.
• Con thuyền: Lơ lửng trên trời thay vì ở dưới biển → biểu tượng phi lý đặc trưng siêu thực.
• Đám mây hồng xoắn ốc: Trông như kẹo bông gòn, mang tính chất mơ mộng, trẻ thơ.
• Màu sắc: Tươi sáng, pha chút hồn nhiên (vàng, tím, xanh, hồng), tạo cảm giác không nặng nề mà nghiêng về thế giới tưởng tượng.

2. Ý nghĩa có thể hiểu

• Đồng hồ chảy: Thời gian không cố định, nó biến dạng theo cảm xúc và ký ức của con người. Có thể là lời nhắc: thời gian trong giấc mơ khác thời gian thực tại.
• Thuyền trên trời: Ước mơ vượt thoát khỏi thực tại, khát vọng được bay bổng, đi xa.
• Người giơ tay ra biển: Có thể là hành động vẫy gọi, hoặc chạm đến cái gì không thật, tượng trưng cho khát vọng chưa thành.
• Ngôi nhà với cửa sổ màu: Đại diện cho ký ức, tuổi thơ hoặc nơi chốn an toàn, nhưng cũng đang bị “thời gian” bào mòn (đồng hồ chảy trên mái).
• Không gian tím vàng đối lập: Vừa gợi sự kỳ ảo, vừa như ranh giới giữa thực và mơ.

3. Thông điệp khái quát

Bức tranh có thể đang muốn nói rằng:

• Thời gian, ký ức và ước mơ là ba yếu tố đan xen trong cuộc sống.
• Con người luôn đứng giữa hiện thực (ngôi nhà, mặt đất) và tưởng tượng (con thuyền bay, mây kẹo bông).
• Thế giới siêu thực này mời gọi ta nhìn cuộc sống bằng con mắt tự do, phá vỡ logic, để nhận ra những khát vọng và cảm xúc ẩn sâu bên trong.

 Đây là một bức tranh siêu thực mang tính giấc mơ, nơi con người đối diện với thời gian mong manh, ký ức tuổi thơ và ước mơ vượt thoát khỏi thực tại.

 

1. Hình ảnh chính

• Chiếc đồng hồ: không còn nguyên vẹn, bị biến dạng, mềm nhũn như đang chảy.
• Bàn tay: từ bên trong đồng hồ thò ra, giữ lấy mặt đồng hồ nhưng cũng méo mó, nhăn nhúm, như chính thời gian đang tan chảy trong tay.
• Kim đồng hồ: chỉ khoảng 11 giờ 50 phút – gần chạm mốc 12 giờ → gợi liên tưởng đến sự gấp gáp, cận kề một thời điểm quan trọng.

2. Ý nghĩa biểu tượng

• Thời gian chảy trôi: Gợi nhớ ngay đến The Persistence of Memory của Salvador Dalí. Ở đây, thời gian không cứng nhắc, mà mềm oặt, dễ vỡ, mong manh.
• Bàn tay:
• Tượng trưng cho con người đang cố nắm giữ thời gian.
• Nhưng dù nắm chặt, đồng hồ vẫn tan chảy, biến dạng → ám chỉ con người không thể kiểm soát thời gian.
• Gần 12 giờ: Gợi cảm giác khẩn cấp, như “hạn chót” của cuộc đời, một khoảnh khắc quan trọng đang tới gần.

3. Thông điệp gợi ra

• Bức tranh muốn nói rằng: thời gian là thứ con người luôn cố kiểm soát, nhưng càng giữ chặt, nó càng trôi đi nhanh hơn.
• Đồng hồ chảy và bàn tay biến dạng cho thấy sự bất lực trước quy luật tự nhiên, cũng như nỗi lo lắng về sự già đi, cái chết, hay sự trôi qua của tuổi trẻ.
• Đây là một ẩn dụ siêu thực mạnh mẽ: thời gian không phải chỉ là con số trên đồng hồ, mà còn là cảm nhận chủ quan, có lúc dài bất tận, có lúc ngắn ngủi, và luôn vượt ngoài khả năng kiểm soát của ta.

Tóm lại, tranh này diễn đạt sự giằng co giữa con người và thời gian, vừa khắc họa nỗi bất lực trước sự trôi chảy, vừa nhắc nhở ta hãy biết trân trọng từng khoảnh khắc.

“Sleep”, 1937. (Ngủ)

1.     Hình ảnh nổi bật

• Một khuôn mặt khổng lồ xuất hiện, kéo dài và mềm oặt, trôi trong không gian.
• Một con người nhỏ bé đang bước đi nhưng phải kéo theo khuôn mặt ấy.
• Nền tranh là những mảng màu xanh, vàng và tím, gợi không gian mơ hồ, xa lạ.

2.     Biểu tượng và thông điệp

• Khuôn mặt khổng lồ: tượng trưng cho tâm trí, giấc mơ hoặc một phần tiềm thức ẩn sâu trong mỗi người. Nó lớn hơn, mạnh mẽ hơn bản thân con người, nên trở thành một sức ép vô hình.
• Con người nhỏ bé: đại diện cho cái tôi hiện tại, cá nhân yếu ớt trước những suy nghĩ, ám ảnh và cảm xúc.
• Hành động kéo lê khuôn mặt: mang ý nghĩa con người không thể thoát khỏi chính mình. Dù muốn tiến bước, ta vẫn luôn bị những ký ức, giấc mơ hoặc nỗi buồn đeo bám.
• Không gian mơ hồ: màu sắc và hình khối gợi ra thế giới phi lý, nơi không có ranh giới giữa thực và ảo – một thế giới nội tâm.

3.     Ý nghĩa sâu xa

• Bức tranh phản ánh trạng thái con người bị giằng xé giữa hiện thực và tiềm thức.
• Nó gợi ra câu hỏi: Ta có đang sống tự do, hay chỉ kéo lê gánh nặng vô hình của tâm hồn mình?
• Đồng thời, khuôn mặt kéo dài có thể tượng trưng cho thời gian, ký ức – thứ mà ta dù muốn bỏ lại vẫn luôn đi theo.

 Bức tranh diễn đạt cảm giác con người bé nhỏ bị đè nặng bởi chính tâm trí, ký ức và tiềm thức của mình. Nó vừa gợi sự mệt mỏi, vừa thể hiện sự gắn bó không thể tách rời giữa cá nhân và thế giới nội tâm.

 

Three Sphinxes Of Bikini, 1947 by Salvador Dali 

The Son of Man (1964) – René Magritte.

The false mirror – (Rene Magritte)

----Việt Tiến-----